Yazar: Av. Mahmut Ramazan Ertaş
PROGRAMIN AMACI VE KAPSAMI
18.08.2022 tarihli ve 31927 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5973 sayılı İhracat Destekleri Hakkında Cumhurbaşkanı Kararı çerçevesinde Ticaret Bakanlığı, Türkiye'nin ihracat kapasitesini artırmak ve sürdürülebilir ticaret uygulamalarını teşvik etmek amacıyla 26.06.2024 tarihli Yeşil Mutabakata Uyum Projesi Desteğine İlişkin Genelgesi ile Responsible® Programı'nı başlatmıştır.
Program, Avrupa Birliği'nin Yeşil Mutabakat stratejisi ile uyumlu olarak, şirketlerin çevresel sürdürülebilirlik kriterlerine uygun üretim ve ticaret yapmalarını teşvik etmektedir.
İhracat Destekleri Hakkında Karar’ın 14. Maddesinde şirketler tarafından yeşil mutabakata uyum projesi kapsamında alınan danışmanlık hizmetlerinin 5 yıl boyunca %50 oranında ve toplamda 10.000.000 TL’ye kadar desteklenmesi öngörülmektedir. Bu 5 yıl boyunca desteği hak eden şirketler Responsible® markasını kullanabileceklerdir.
Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan Yeşil Mutabakata Uyum Projesi Desteğine İlişkin Genelge destek kapsamında olan danışmanlık hizmetlerini üçe ayırmaktadır:
Faz 1: Mevcut durum analizi ile sürdürülebilirlik yol haritasının oluşturulması danışmanlığı
Faz 2: Uygulama danışmanlığı
Faz 3: İzleme ve doğrulama danışmanlığı
Faz 1 çerçevesinde danışmanlık hizmeti alınan projelerin Faz 2 ve Faz 3’te belirtilen danışmanlık hizmetlerini almaları zorunlu değildir ancak Responsible® markasının kullanım hakkı Faz 3 raporunun değerlendirilmesi neticesinde verilecektir.
Bununla birlikte şirket önceki faza ilişkin raporu Ticaret Bakanlığı tarafından onaylanmadan sonraki fazlara ilişkin danışmanlık hizmeti alırsa bu harcamaları destek kapsamında karşılanmaz.

PROGRAMIN AŞAMALARI
Faz 1: Mevcut Durum Analizi ve Sürdürülebilirlik Yol Haritasının Oluşturulması
Hedef: Şirketlerin mevcut sürdürülebilirlik performansını değerlendirmek ve iyileştirmeler için bir yol haritası hazırlamak.
Yöntem: Ticaret Bakanlığı tarafından görevlendirilen danışmanlık firması, şirketlerin Yeşil Mutabakata uyum sürecindeki olgunluk kapasitesini belirlemek amacıyla vizyon, çevre, sosyal ve yönetişim kriterlerini baz alarak mevcut durum analizini yapar. Analiz sonucunda, geliştirmeye açık olan konular projelendirilir ve bir sürdürülebilirlik yol haritası oluşturulur.
Faz 1 danışmanlık ücretleri Genelge ile şirket büyüklüklerine göre belirlenmiştir ve her yıl (TÜFE + Yİ-ÜFE)/2 oranında güncellenecektir.
Faz 1 Danışmanlık Ücretleri:
Büyük Şirketler (Çalışan sayısı 250'den fazla ve/veya yıllık satış hasılatı veya mali bilançosu 500 milyon TL’den büyük): 1.500.000 TL
Orta Ölçekli Şirketler (Çalışan sayısı 50-250 arasında ve/veya yıllık satış hasılatı veya mali bilançosu 500 milyon TL ile 100 milyon TL arasında): 1.000.000 TL
Küçük Şirketler (Çalışan sayısı 50'den az ve/veya yıllık satış hasılatı veya mali bilançosu 100 milyon TL’den küçük): 500.000 TL
Faz 2: Uygulama Danışmanlığı
Hedef: Sürdürülebilirlik yol haritasında belirlenen projelerin uygulanması için gerekli teknik ve finansal danışmanlık hizmetlerini sağlamak.
Bu aşamada, şirketler sürdürülebilirlik yol haritasında yer alan projelerine yönelik teknik ve finansal fizibilite danışmanlık hizmetlerinden faydalanabilirler. Tüm projeler için bu danışmanlık hizmetinin alınması zorunlu değildir.
Faz 3: İzleme ve Doğrulama Danışmanlığı
Hedef: Projelerin uygulanması sonrasında performansın izlenmesi ve doğrulanması.
Şirketlerin mevcut durumlarında kaydedilen iyileşmenin ölçülmesi, izlenmesi, doğrulanması ve raporlanması danışmanlığı ile bu süreç için gerekli olan sertifikasyon giderleri desteklenir.
Responsible® Markası: Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenen kriterleri karşılayan şirketlere, uluslararası tanınırlık sağlamak amacıyla Responsible® markası kullanımı izni verilebilir.
DESTEĞE BAŞVURU SÜRECİ VE KRİTERLER
Başvuru Yöntemi: Başvurular, Ticaret Bakanlığı'nın Destek Yönetim Sistemi (DYS) üzerinden yapılır. Başvuru sırasında, şirketlerin sürdürülebilirlik projeleri, ihracat hedefleri ve üst yönetimin projeye olan bağlılığı değerlendirilir.
Başvuru Şartı:
Son üç yıl içerisinde 300.000 ABD Doları ve üzerinde ihracat yapmış olma şartı. İhracat tutarı hesaplanırken organik bağ bulunan şirketlerin ihracatı da (ihraç kayıtlı satışlar hariç) dikkate alınır.
Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan değerlendirmede şirketlerin sürdürülebilirlik stratejisine sahip olup olmadığı, sürdürülebilirlik stratejisinin şirketin mali yapısına uygun olup olmadığı gibi kriterler değerlendirilir, şirketin ihracat vizyonu ve kültürü incelenir. Genelge’nin 5. maddesinde sayılan bu kriterlerden bazıları yoruma açık niteliktedir.
YETKİLENDİRİLMİŞ DANIŞMANLIK FİRMALARI
Ticaret Bakanlığı, program kapsamında danışmanlık hizmeti sunacak firmaları yetkilendirmiştir. Firmalar, programın her aşamasında şirketlere rehberlik eder ve gerekli hizmetleri sunar. Uzmanlıklarına göre farklı alanlarda danışmanlık hizmeti verebilirler. Bu firmaların, sürdürülebilirlik alanında çeşitli sektörlerde yerel ve küresel düzeyde danışmanlık tecrübesine sahip olmaları gerekmektedir.
Yetkilendirilmiş Danışmanlık Firmaları ikiye ayrılmaktadır:
Responsible® Programı Danışmanlık Firmaları (Faz 1 ve Faz 3)
Uygulama Danışmanlığı Firmaları (Faz 2 ve Faz 3)
Danışmanlık Firması Olarak Yetkilendirilme Kriterleri
Faz 1 - Responsible® Programı Danışmanlık Firmaları
Çevre, sosyal, yönetişim ve sürdürülebilirlik alanlarında en az 5 yıllık tecrübeye sahip olma,
Yurt içinde saha ziyareti yapma kapasitesine sahip olma,
Avrupa’da (AB, EFTA ülkeleri ve İngiltere) en az 5 farklı ülkede proje tamamlamış olma,
Son 3 yılda en az 3 farklı sektörde, ortalama 600.000 TL ve üzeri sözleşme bedeli ile sürdürülebilirlikle ilgili projeler yürütmüş olma,
Son 3 yılda GRI çerçevesinde sürdürülebilirlik raporu veya IIRC uyumlu entegre faaliyet raporu hazırlamış olma,
TİM’in ilk 1.000 ihracatçı listesinde yer alan şirketlerle sürdürülebilirlikle ilgili 3 proje yürütmüş olma,
Çevre, sosyal, yönetişim ve sürdürülebilirlik alanlarında en az 5 yıllık tecrübeye sahip 10 danışmandan oluşan bir ekibe sahip olma. Faz 2 – Uygulama Danışmanlığı Firmaları
Yetkilendirilme başvuruş yapılan alanda uzmanlık gerekmektedir. Başvurulan alanda son 5 yılda ortalama 100.000 TL ve üzeri sözleşme bedeline sahip projeler tamamlamış olma,
Uygulama danışmanlığı alanında en az 5 yıllık tecrübeye sahip olma. Faz 3
Faz 3 izleme ve doğrulama danışmanlığı çalışmaları, Faz 1 için yetkili Responsible® Programı Danışmanlık Firmaları veya Faz 2 için yetkili Uygulama Danışmanlığı Firmaları tarafından gerçekleştirilebilir.
Yetkili firmalar, danışmanlık hizmetlerini gereği gibi ifa etmediklerinde, yetkileri Ticaret Bakanlığı tarafından süreli veya süresiz olarak iptal edilebilir.
Danışmanlık Faaliyetlerinde Alt Yüklenici Kullanımı
Yetkilendirilmiş Danışmanlık Firmaları Faz 1, Faz 2 ve Faz 3 kapsamında kalan danışmanlık faaliyetleri için alt yüklenici kullanamaz.
DESTEK ÖDEME SÜRECİ
Destekler, uygun harcamaların belgeye dayandırılması ve projelerin doğrulanması koşuluyla danışmanlık hizmetinin tamamlanmasının ardından gerçekleşir.
Destek başlangıç tarihi olarak Ticaret Bakanlığı tarafından verilen destek onay tarihi kabul edilir ve bu tarihten itibaren 5 yıl boyunca şirketlerin faaliyetleri ve ödemeleri desteklenir. Destek kapsamındaki harcamalar için ödeme belgesi tarihinden itibaren en geç 6 ay içinde Destek Yönetim Sistemi (DYS) üzerinden harcamaya ilişkin belgeler sunularak başvuru yapılmalıdır.
Harcamaların desteklenebilmesi için harcama belgelerinin destek kapsamındaki şirket veya yetkilendirilmiş şirket adına düzenlenmiş olması zorunludur. Destek başvurusunda, harcamayı yapan şirket ile faturayı düzenleyen tarafın ilişkili bir kişi olmaması gerekmektedir. Uygun olmayan harcamalar destek dışında bırakılabilir.
Detaylı bilgi için ramazanertas@ertaspartners.com e-mail adresinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Av. Mahmut Ramazan Ertaş

Commentaires